Zašto personalizovani sistematski pregled? Beograd

Sistematski pregled jer skup pregleda i dijagnostičkih procedura namenjenih sličnoj grupi ljudi kao što je naš pacijent, kako bi se utvrdio njegov zdravstveni status. Utvrdjivanje zdravstvenog statusa svakog pojedinca važna je polazna tačka za pravilnu i pravovremenu brugu o zdravlju.

Sistematski pregled može biti opšteg tipa (prema polu, godinama, okupacionom riziku) ili personalizovan -prema potrebama pojedinca, kada se uzimaju u obzir svi aspekti pojedinačnog pacijenta i ciljano vodi tok pregleda i dejagnostike ka utvrdjivanju zdravstvenog stanja pojedinca.

Za sistematski pregled opšteg tipa obično postoji odredjeni “paket pregleda” koji se preporučuje pacijentima sličnih godina i istog pola. Uniformni niz pregleda i dijagnostičkih procedura preduzima se bez prethodne kliničke evaluacije i I svi pregledi se indikuju odjednom a ne postupno u zavisnosti od ishoda predhodnih pregleda i procedura.
Sistematski pregledi opšteg tipa svakako su od važnosti u uspostavljanju odgovornog pristupa svom zdravlju i zdravstvene kulture uopšte, ali bi trebalo uputiti pacijenta u njihova ograničenja.

Opšti sistematski pregledi dovoljni su kod zdravih pacijenata koji nemaju lične i genetske rizike za razvoj bolesti, kako bi utvrdili svoj zdravstveni status

Medjutim, šta sa pacijentima koji imaju simptome, ne znaju koji se doktori njima bave, imaju porodične i lične rizike ?
Kako pristupiti simptomima više organskih sistema?
Da li zakazati preglede kod svih specijalista koji se tim simptomima bave?

Analizom statističkih podataka sprovedenih studija (Patient Satisfaction Surveys) došlo se do poražavajućih zaključaka:
Čak 87% pacijenata navodi da su sami indikovali preglede za svoj zdravstveni problem, bez prethodnog lekarskog pregleda, bez plana i ideje vodilje u složenom procesu u kome, kako to pacijenti vole da kažu: 2+2 ne moraju biti 4.

Personalizovani pregled - Kolegium Medic

Ekspanzija naučnih otkriča i posledična brojnost medicinskih grana i profesionalaca čije se polje ekspertize sužava i produbljava, dovode pacijenta u nedoumicu: kome tačno da se obrati za svoj zdravstveni problem?

Simptome koje ima, po sopstvenom vidjenju, poverava lekaru koji se njima bavi. Ovaj odabir često je anatomski a ne prema funkcionalnim parametrima. Recimo: pacijent koji ima bol i otok u ruci, polazi od toga da mu je potreban pregled rengenom, ultrazvuk ili čak magnetna rezonanca a ne pregled interniste, reumatologa ili ortopeda. Birajući po sopstvenom vidjenju, pacijent često zakazuje niz dijagnostičkih procedura (tzv. snimanja) bez pregleda lekara, koji bi na osnovu iskustva ikliničke prakse predložio dijagnostičku proceduru koja odgovara kliničkom nalazu ili zaključio šta je uzrok tegoba koje pacijent ima.

Obzirom da je organizam celina medjusobno povezanih funkcija (često izvan jednostavne logike), takav obrnuti model “dijagnostika pre pregleda”, vodi u pogrešnom pravcu, povećava broj pregleda, odlaže početak lečenja i ne dovodi do željenog cilja.

U poslednjih par decenija sa razvojom savremenih dijagnostičkih uredjaja, oni postaju centralna tačka u algoritmu lečenja. Kada je o privatnoj praksi reč, posebno je izražen gubitak redosleda i svrsishodnosti pregleda i dijagnostike. Preduzete bez predhodne kliničke evaluacije pacijenta i kliničkog razmatranja zdravstvenog problema, dijagnostičke procedure čak i uz upotrebu najsavremenijih dijagnostičkih uredjaja, daju ograničene rezultate. Iz tih razloga se njihov broj u dijagnostičkom algoritmu drastično uvećava, a zaključak ili sinteza dobijenih podataka često izostaju.
Na takav način dobijamo pacijenta koji je uradio mnogo ultrazvučnih pregleda, rentgenskih pa čak i CT i NMR snimaka a da ni jednom nije pregledan od strane lekara niti je bilo kliničke procene zašto se neka dijagnostička procedura preduzima i šta se sa njom postiže. On je često zbunjen kada kliničaru donese sva snimanja koje je sam indikovao i ne dobije zadovoljavajući odgovor. Zašto? Zato što kliničar nije tražio te preglede i nije imao postavljenju hipotezu koju je to snimanje trebalo da potvrdi (ili opovrgne).

Postupanje izvan usaglašenih procedura obično ne vodi ni kliničkoj proceni niti zaključku o uzroku zdravstvenih tegoba.

Internistički pregled kompletne kliničke evaluacije je nezaobilazan za pravilno usmeravanje pacijenta ka daljim pregledima i procedurama.

Ovim pregledom postavljaju se pitanja na koja treba da odgovori svaka buduća dijagnostička procedura ili pregled ostalih specijalnosti i koji koordiniše tok dijagnostike u smeru najkraćeg puta do postavljanja dijagnoze.
Svaki zdravstveni problem trebalo bi da prodje kliničku procenu lekara pre nego se pacijent podvrgne dijagnističkim procedurama.

Ekpertski internistički pregled ili kompletan klinički pregled pacijenta, najsličniji je pregledu koji pacijenti internističkih klinika prolaze tokom prijema u bolnicu, radi ispitivanja složenih zdravstvenih problema.

Po medjunarodnim standardima, pregledu specijaliste interne medicine predhode ulazni upitnici za evaluaciju kompletnog zdravstvenog stanja i zdravstvenih rizika. Za ovaj pregled pacijent obavezno donosi svoju medicinsku dokumentaciju.

Personalizovani sistematski pregled - Kolegium Medic

Važno je naglasiti da je postupnost u medicinskom rasudjivanju najvažniji princip koga se treba držati u kliničkoj praksi. Pacijenta treba sveobuhvatno sagledati a zatim njegove tegobe usmeriti ka najverovatnijem uzroku tegoba (u preventivnim pregledima razmatraju se rizici), primenjujući odgovarajuću, svrsishodnu i ciljanu dijagnostiku.
Skupe dijagnostičke procedure (savremeni uredjaji visoke rezolucije, kontrastna snimanja, funkcionalna i druga složena dijagnostika), ne mogu ispoljiti svoje prednosti u postavljanju dijagnoze, ako ne postoji kliničko promišljanje i pitanje na koje treba da odgovore.

Svaka dijagnostička procedura, bilo da se radi o laboratorijskim parametrima, ultrazvučnom ili kolor dopler pregledu, NMR i CT skeneru, predstavljaju samo deo slike koju iskusan kliničar treba da sagleda u celosti.
Promotere zdravstvenih usluga i proizvodjače medicinskih uredjaja bi trebalo potsetiti na ove činjenice, a pacijente ohrabriti da prema ovim smernicama odaberu lekara ili ustanovu kojoj će poveriti svoje zdravlje.

Osnove na kojima se bazira algoritam personalizovanog sistematskog pregleda:

Prepoznavanje bolesti u početnoj fazi

Bolesti srca i krvnih sudova, maligne bolesti, kao i bolesti endokrinog sistema i metabolizma, poslednjih decenija imaju nedvosmislen i zabrinjavajuć porast: Infarkt srca, moždani udar, hipertenzija, periferna arterijska bolest, dijabetes, insulinska rezistencija, poremećaji štitaste žlezde i metabolizma, karcinomi debelog creva, testisa, dojke, materice i jajnika, jesu bolesti sve mladje populacije. Naučne studije posvećene javnom zdravlju potvrdjuju značajan porast oboljevanja kod populacije ispod 40 godina, ali i u pedijatrijskoj praksi. Pravovremeno otkrivanje ide u prilog kontroli ishoda bolesti- primene manje agresivnih tretmana lečenja kao i stavljanja pod kontrolu same bolesti i njenih komplikacija.

Utvrdjivanje povišenih rizika za nastanak bolesti

Ekspertski internistički pregled neophodan je za indikovanje najsvrsishodnijeg i najracionalnijeg pristupa. Indikovanje velikog broja pregleda odjednom bez postavljanja pitanja na koje pregled treba da odgovori je opšti sistematski pregled. On može dati dobar širi uvid i mi ohrabrujemo naše pacijente da uvrste u svoju zdravstvenu kulturu bilo koji vid kontrole zdravstvenog stanja. Klinička praksa potvrdjuje da pregledi moraju biti neophodni, birani po prioritetu i konkluzivni. Klinički (ekspertski internistički) pregled svojim preliminarnim izveštajem indikuje skrining na bolesti sa povišenom verovatnoćom oboljevanja kod pregledanih pacijenta, pri čemu se uzimaju u obzir ne samo klinički pregled, uzrast i pol, prethodna ili hronična stanja, već i genetske sklonosti i lični rizici pacijenta. Dodatni pregledi eksperata za nadjeno stanje ili bolest indikuju se na osnovu strogih medicinskih indikacija i u dogovoru sa pacijentom. Svaki dodatni pregled ili procedura moraju imati jasno i nedvosmisleno utemeljenje i ispunjavati princip neophodnosti, prioritetnosti i konkluzivnosti.

Uspostavljanje praćenja parametara zdravstvenog stanja

Pravovremeno otkrivanje je ključno za povoljan ishod, medjutim, praćenje parametara važnih za procenu lečenja i kontrolisanja zdravstvenog stanja u dužem vremenskom periodu, pouzdano ukazuje na celokupan proces koji se odvija kao i na pravac njegovog najpovoljnijeg ishoda. Važno je naglasiti: Specijalistički pregledi nisu namenjeni sagledavanju kompletnog zdravstvenog stanja ili budućih rizika, već zdravstvenom problemu zbog kog se pacijent javio lekaru. Princip sagledavanja kompletnog pacijenta a ne njegovih pojedinačnih bolesti, moguć je jedino kroz personalizovani sistematski pregled.