Miokarditis je oboljenje koje se karakteriše postojanjem zapaljenja u srčanom mišiću. Zapaljenje izaziva infektivni agens, a to mogu biti virusi, koji su najčešći uzročnik, zatim bakterije, rikecije, gljivice i paraziti.
U zemljama Evrope i Amerike najčešći uzročnik je virus koksaki iz grupe B, koji pripada grupi enterovirusa. Zapaljenje zahvata sve strukture u srčanom mišiću, dakle mišićne ćelije, intersticijum, krvne sudove, ostale vezivne elemente i perikard.
Upala srčanog mišića se može desiti u sklopu raznih infektivnih stanja u organizmu, ali o miokarditisu suštinski govorimo kada se zapaljenje dešava primarno u srčanom mišiću, i to nazivamo primarnim miokarditisom.
Oštećenje srčanog mišića može biti posledica direktnog delovanja agensa na tkivo, ali je suštinski oštećenje miokarda najčešće posledica poremećenog imuniteta i imunoloških događanja u samom srčanom mišiću.
Kod osoba perzistentnim zapaljenjem srčanog mišića progresivni tok bolesti je posledica autoimunog procesa.
Akutna faza bolesti traje kratko, može biti klinički nedovoljno ispoljena i nedefinisana, a u kasnoj fazi bolesti nastaje definitivno stanje, koje kod određenog broja osoba dovodi do znakova i simptoma srčane slabosti.
Kliničke manifestacije miokarditisa određuje stepen zahvaćenosti samog mišića zapaljenjem, a dijapazon bolesti se kreće od asimtopmatskog stanja, koja je posledica blage fokalne lezije mišića, pa do faze taške fulminantne srčane slabosti, srčanih aritmija i iznenadne smrti.
Bolest je praćena tipičnom kliničkom slikom, elektrokardiografskim promenama, ehokardiografijom i promenama koje se mogu dijagnostifikovati magnetnom rezonancom. Definitivna dijagnoza se postavlja na osnovu navedenih dijagnoznih procedura, a biopsija srčanog mišića omogućava definitivnu morfološku dijagnozu bolesti.
Lečenje je definisano težinom kliničke slike, i zasniva se na simptomatskoj terapiji pre svega ako postoje znaci i simptomi srčane slabosti kao i kontrola ozbiljnih aritmija.
Kod virusne forme bolesti koristi se imunosupresivna terapija, imunoglobulini, interferon kao jedini poznati antivirusni lek.
Ono što je za čitaoce bitno napomenuti jeste da prisustvo antitela na koksaki viruse u telu ne znači istovremeno postojanje bolesti to jest miokarditisa.
Autor: Prof dr sc. med. Dragan Tavčiovski, kardiolog